Stedendriehoek

‘Ik bied geen oplossing, maar ik kan wel zingen’

APELDOORN – Vrijdag 7 april om 20.00 uur staat zangeres Wende Snijders (38) in de Rabobankzaal van Schouwburg Orpheus met haar nieuwe voorstelling MENS. De laatste kaarten voor dit elders veelal uitverkochte concert zijn nog beschikbaar.

Samenwerking is het fundament van MENS. Met hulp van schrijvers als Dimitri Verhulst, Kempi en Simon Stephens zocht ze naar de angsten die iedereen in deze tijd tegenkomt. Wende: ”Ik kan geen oplossing bieden, maar ik kan wel zingen.”

Opeens was het voor Wende duidelijk dat haar nieuwe project MENS moest heten. Ze had de kranten gelezen die vol staan van strijd, verharding en groepen die recht tegenover elkaar staan. Maar wat verbindt ons eigenlijk? Wende: “Ik doe een pleidooi dat we allemaal mensen zijn die geluk proberen te vinden en het goed proberen te doen. Je wordt als kind geboren met verwachtingen. De ene mens wordt daar sneller in teleurgesteld dan de ander. Wat ga je daarmee doen? De voorstelling gaat voor mij over die reis. De boog die je doorloopt als mens om een mens te zijn. Te midden van allemaal mensen.” Deze tijd en de bijbehorende onrust hebben een rol gespeeld in de totstandkoming van MENS. Wende: “Ik heb behoefte aan meer mededogen. Ik wil dat we elkaar het licht in de ogen gunnen. Ik kan geen concrete oplossing bieden. Ik ben geen politicus en dat wil ik ook niet zijn. Maar ik kan wel ‘De Wereld Beweegt’ zingen. Dat gaat over nu. Ik probeer iemand te raken, te confronteren.”

Dialoog aangaan
Wende brak aan het begin van het millennium door als vertolker van het chanson, maar richtte zich sinds 2009 op eigen Engelstalig werk. Tijdens het maakproces van haar laatste album Last Resistance (2013) stelde ze zichzelf de eis om alles alleen te doen. Het eindresultaat deed haar goed, maar het proces was een ‘lonely road’. Wende: “Ik had mezelf vier maanden ingegraven als een mol, maar dat wilde ik niet nog een keer. Vandaar dat de plannen drastisch zijn gewijzigd. Ik wil me verbinden, mensen ontmoeten, ik wil me laten beïnvloeden. Ik wil de dialoog aangaan met schrijvers uit verschillende hoeken.”
Een van de schrijvers waar Wende vervolgens contact mee zoekt én krijgt is Dimitri Verhulst. Ze voeren geregeld gesprekken over de richting die het project opgaat. Wende stuurt hem artikelen en beelden die haar inspireren, waarna hij haar teksten voor haar schrijft. Als ze hem vraagt een tekst over angst te maken, levert dit het poëtische ‘Vrij Me’ op, een lied dat ook in MENS te horen is. Wende: “Het heeft me erg ontroerd. Omdat het een mooie tekst is natuurlijk, maar ook omdat hij op een vrolijke, licht sarcastische manier zijn licht zet op het donker en de nacht. Dat hij met zoiets kwetsbaars kwam, heeft me totaal overdonderd.”
Wende wordt ook verrast als ze opeens voorkomt in Spoo Pee Doo, de roman die Verhulst eind 2016 uitbrengt. Wende: “Dit is dus het te gekke aan samenwerken. Het levert iets op wat je van tevoren niet ziet aankomen.” Wende speelt in MENS ook ‘Voor Alles Bang Geweest’, met een tekst die Joost Zwagerman voor Wende had geschreven, maar die een tijdje op de plank is blijven liggen. Wende heeft het tot een nummer bewerkt dat ze ook heeft gespeeld op de presentatie van Wakend Over God, de laatste dichtbundel van Zwagerman die postuum werd uitgegeven. Omdat ze het beeld in de show net zo belangrijk vindt als de muziek, is ze een samenwerking aangegaan met visual artists uit Londen: Chloe Lamford en Timothy Bird. Marcus Azzini, de artistiek directeur van Theater Oostpool, tekent voor de regie.

Persoonlijk en kwetsbaar
De muziek van MENS wordt gespeeld met Yan en ludoWic, die een groot deel van de muzikale productie voor hun rekening nemen met onder andere beats, synths en vibrafoon. Wende zelf doet piano en zang. Er komen dus fonkelnieuwe nummers voorbij, maar ook werk van anderen en ouder repertoire van Wende zelf. De teksten van de nieuwe nummers heeft ze niet volledig uit handen gegeven. Het afgelopen jaar bestond voor Wende uit schrijven, schrijven, schrijven. Voornamelijk in het Nederlands. In haar studio staat dan ook een flinke rij volle schriften. Wende: “Ik zocht naar een goede manier om Nederlandse zinnen te schrijven. Ik heb daarom een half jaar lang vier pagina’s per dag geschreven. Vaak ontzettend persoonlijk en kwetsbaar. Elke ochtend weer. Uiteindelijk ben ik deze dagboekteksten hardop gaan voorlezen. Daarna was het schrappen tot een afgeronde tekst overbleef. Dat leverde weer een nieuw nummer op.”

Het was aan Wende om van alle input één geheel te maken. Om Dimitri Verhulst, Simon Stephens, zichzelf en anderen met elkaar te verenigen. Wende: “Het belangrijkste is dat de nummers sterk zijn. Dat staat voorop. De geest van de schrijver blijft zeker in een nummer zitten, maar het moet wel een eenheid worden. Ik wil met hun taal, mijn taal, met muziek en beeld mijn versie van het gevaar en wonder van het mens zijn onder het voetlicht brengen. Ik hoop dat mijn zin om de ander te ontmoeten het altijd wint van mijn angst dat wat ik niet ken, de rug toe te keren. Door het maken van MENS heb ik geleerd dat samenwerken dingen oplevert die je niet kunt voorzien. Ik hoop dat we dat in Nederland en ver daarbuiten ook blijven doen.”

Foto’s:
Romy Treebusch
Bonnita Postma